พลอยและช้อยไม่สนใจกระบวนแห่ตอนท้ายเท่าไหร่นัก เพราะพอได้ฤกษ์เคลื่อนกระบวน การมหรสพทั้งหลายทั้งปวงที่มีอยู่ในสนามข้างหน้าก็เริ่มลงโรงพร้อมกัน พอได้โอกาสทั้งพลอยและช้อยก็จูงมือกันเตร่ไปทางด่านโรงมหรสพ ที่ตรงสนามหลังวัดพระแก้วมีการละเล่นที่น่าดูหลายอย่างมีไม้ลอยซึ่งปีนขึ้นสูงขึ้นไปยืนอยู่บนยอด มีไต่ลวดและการแสดงโลดโผนอื่นๆ ที่พลอยชอบมากที่สุดก็เห็นจะได้แก่ กะอั้วแทงควาย มีคนสองคนเข้าไปอยู่ในผ้าคลุมถือหัวควายแสดงกิริยาเหมือนควายจริงๆมีชายคนหนึ่งเล่นเป็นผัวนางกะอั้วถือหอกไล่แทงควาย และมีคนแต่งเป็นนางกะอั้วอย่างตลกน่าหัวเราะ ถือร่มขาดและกระเดียดกระจาดคอยวิ่งตามหลัง ส่วนควายนั้นก็วิ่งไล่ขวิดคนทั้งสอง ซึ่งหนีควายบ้างสู้บ้างด้วยท่าทางที่ทำให้คนดูต้องหัวเราะท้องคัดท้องแข็งดูเท่าไหร่ก็ไม่เบื่อ ส่วนการละเล่นที่เรียกว่าโมงครุ่มและระเบงนั้น ผ่านไปดูได้ประเดี๋ยวหนึ่งช้อยก็ชวนไปที่อื่น บอกว่าเบื่อไม่เห็นมีอะไรร้องซ้ำๆซากๆอยู่ได้

Ploy and Choi were not very interested in the end part of the procession. Because when the procession moved, all the entertainments in the field ahead began to start simultaneously. Taking a chance, both Ploy and Choi wandered hand in hand to the halls of amusements. At the backyard of Wat PhraKaew, Temple of the Emerald Buddha, there were many interesting things to see like dancing, tumbling, tight sling, on which people had to climb high to stand on top of the pole, and other acrobatic stunts. The one that Mae Ploy liked the most was Kaua Stabbing Buffalo. Two people were in the mantle acting like a real buffalo, one of them in the front was holding a mockup buffalo head. Besides, another man, holding a spear, was playing as the husband of the woman named “Kaua.” The last man, dressed like a woman holding a worn-out umbrella, was Kaua, the wife. The played went on with a gesture of the actors that makes the audience laugh throughout the scene of confusing fights among furious buffalo, the husband and Kaua trying to stab the buffalo , the wife. The play was noisy but very amusing. Later on, the two women went by another and another group of play, which they did not like, then they strode away to other places, then said they were bored.

สำหรับตอนที่ข้าพเจ้านำมาเป็นแรงบันดาลใจในการวาดภาพชื่อ “กะอั้วแทงควาย” เป็นช่วงที่แม่พลอยอยู่ในวัง มีการจัดพระราชพิธีโสกัณฑ์ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชเจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมงกุฎราชกุมาร พระองค์แรกของสยามประเทศ เป็นงานที่ยิ่งใหญ่สวยงาม เป็นขนบธรรมเนียม ประเพณีที่ข้าพเจ้าไม่เคยเห็นในปัจจุบัน ในเรื่องได้กล่าวถึงความสวยงามของพระบรมมหาราชวัง การสร้างเขาไกรลาส ซึ่งทำด้วยไม้ไผ่ นำดีบุกมาตกแต่ง เขาไกรลาสกลายเป็นเขาในเทพนิยายสวยงาม ภายนอกพระบรมมหาราชวัง มีการแสดงมหรสพให้ประชาชนได้สนุกสนาน สำหรับพลอยและช้อย ชอบกางแสดง “กะอั้วแทงควาย” ที่สุด และเห็นว่าเป้นที่ตลกขบขัน โดยมีคนสองคนใช้ผ้าคลุมถือหัวควายไล่ขวิด ชายเล่นเป็นผัวนางกะอั้วมือถือไม้ไล่แทงควาย นางกะอั้วถือร่มขาด ทำท่าหนีควายเป็นที่ตลกน่าขบขัน ซึ่งข้าพเจ้าไม่เคยเห็นการแสดงดังกล่าวในปัจจุบัน ข้อคิดจากวรรณกรรมสี่แผ่นดิน ข้าพเจ้าได้เห็นผ่านแม่พลอยและตัวละครอื่นๆ คือมีความรู้สึกจงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ มีความกตัญญูต่อบิดา มารดา ผู้มีพระคุณ ปฏิบัติตนเป็นคนดี ข้าพเจ้าได้เห็นความมีน้ำใจที่พลอยและช้อยมีต่อกัน ความเอื้ออารีของคนในยุคนั้นทำให้มีความสุข ได้ศึกษาถึงการดำรงชีวิตของคนไทยตลอดจนวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณีต่างๆ ทำให้ข้าพเจ้ารู้สึกรักและภูมิใจ ข้าพเจ้าสามารถกล่าวได้ว่า “ฉันรักเมืองไทย”

"Kaua stabbed the buffalo" was inspired by the scene in the story, when Mae Ploy was in the palace. There was a tonsure ceremony of tmountainhe Crown Prince MahaVajirunhis, the first Crown Prince of Siam. It was a great and very beautiful event, which was one of the ceremonies I have not seen today. The story mentioned the beauty of the Grand Palace, the creation of the miniature of the mountain Khao Krailas, which was made of bamboos, tin plates. Khao Krailas was the mountain mentioned in a beautiful fairy tale. Outside the grand palace, there were entertainments for the public to enjoy. Ploy and Choy liked the performance of "Kaua stabbing buffalo" the most and found it to be amusing with two men chasing the buffalo; one was the husband with spear and the other was the wife holding a torn umbrella, which I have never seen in the present time. Insights from this literature of the “Four Reigns” helped me see the pictures through Mae Ploy and other characters, showed and shared feelings of loyalty to the nation, religion, and royal family, and filial piety to the beneficent parents, behaving themselves as good people. I saw the kindheartedness Ploy and Choy shared to each other. The generosity of the people of that era brought happiness to me. Studying the life of Thai people, the culture, customs and traditions made me feel love and proud. I can say, "I love Thailand".